Co grozi za kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości?
Kierowanie pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości (stężenie alkoholu we krwi powyżej 0,5 promila lub zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza powyżej 0.25 mg) co do zasady wiąże się z orzeczeniem:
• zakazu prowadzenia pojazdów na okres od 3 do 15 lat,
• kary (grzywny, ograniczenia wolności, pozbawienia wolności),
• świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie od 5.000 zł,
• obowiązku uiszczenia kosztów procesu.

Czy Sąd zawsze musi ukarać sprawcę przestępstwa?
W zależności od okoliczności sprawy Sąd może zastosować rozwiązanie dużo korzystniejsze dla oskarżonego. Wobec sprawcy tego przestępstwa można warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości, a ponadto:
• wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne,
• postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.
Wina i społeczna szkodliwość czynu oceniana jest z reguły przez pryzmat:
• wysokości stężenia alkoholu u sprawcy,
• odległości, jaką pokonał sprawca,
• rodzaju drogi jaką poruszał się sprawca (w tym o jakim natężeniu ruchu),
• okoliczności związanych z zatrzymaniem kierowcy (czy został zatrzymany do rutynowej kontroli, czy np. nie stosował się do przepisów prawa o ruchu drogowym – przekraczanie prędkości administracyjnie dozwolonej, zjeżdżanie na przeciwległy pas ruchu, niezatrzymanie się na czerwonym świetle etc.),
• motywacji sprawcy (dlaczego kierował pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości).
Dopiero w przypadku uznania, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, Sąd będzie badał postawę sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia. Wszystkie te okoliczności muszą uzasadniać przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania sprawca będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

Jakie korzyści płyną z warunkowego umorzenia postępowania?
W przypadku warunkowego umorzenia postępowania z jednej strony nie orzeka się kary, z drugiej można odstąpić od orzekania środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, ewentualnie orzec go w wymiarze do 2 lat. Nie ma również obowiązku orzekania świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej (można orzec to świadczenie w mniejszym wymiarze). Warunkowe umorzenie postępowania orzeka się na okres próby od jednego roku do trzech lat, który biegnie od czasu uprawomocnienia się orzeczenia.

Jakie znaczenie dla oskarżonego ma okres próby?
Sąd podejmuje postępowanie karne, jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany. Sąd może podjąć postępowanie także wówczas, gdy sprawca w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne niż określone wyżej przestępstwo, jeżeli uchyla się od dozoru, wykonania nałożonego obowiązku lub orzeczonego środka karnego, ewentualnie jeżeli sprawca po wydaniu orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo. Podjęcie takiego postępowania będzie najprawdopodobniej wiązało się z orzeczeniem zakazu prowadzenia pojazdów na okres od 3 do 15 lat oraz orzeczeniem kar i innych środków.Oskarżony w razie warunkowego umorzenia postępowania będzie osobą niekaraną i będzie mógł uzyskać zaświadczenie o niekaralności.Warunkowe umorzenie postępowania jest zatem dla oskarżonego szansą, z której warto skorzystać.